Artykuł 286 Kodeksu karnego dotyczy oszustwa i wyłudzenia mienia. Są to przestępstwa, za które mogą grozić wysokie kary. Dowiedz się, jak Kodeks karny traktuje tego rodzaju przestępstwa i co może grozić osobie, która je popełniła.
Oszustwo z artykułu 286 Kodeksu karnego jest jednym z najczęściej popełnianych przestępstw. W tym wypadku sprawca nie używa przemocy wobec pokrzywdzonego, a wykorzystuje jego błąd w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Takie działanie podlega karze pozbawienia wolności, a w wypadkach mniejszej wagi grozić może grzywna. Definicja przestępstwa znajduje się w art. 287 § 1 kk. Jakie informacje zawiera artykuł 286 Kodeksu karnego? Sprawdź!
Czym jest oszustwo w rozumieniu prawa?
Artykuł 286 Kodeksu karnego opisuje, czym charakteryzuje się oszustwo i w jaki sposób osoba oszukana może dochodzić swoich praw. Ochrona obejmuje prawa rzeczowe i obligacyjne, a także niematerialne. To przestępstwo ma charakter skutkowy, aby do niego doszło, musi powstać określony skutek. W tym wypadku jest to doprowadzanie innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem. Oszustwo to przestępstwo powszechne, co oznacza, że może je popełnić każdy, kto zdolny jest do ponoszenia odpowiedzialności karnej.
Wprowadzanie w błąd – czym jest?
Oszustwo rozpoczyna się od wprowadzenia ofiary w błąd. Sam błąd definiowany jest jako niezgodność między rzeczywistością a odbiciem jej w świadomości ofiary. Jeżeli pokrzywdzonemu wydaje się, że zaistniały pewne okoliczności, ale nie miały one miejsca, to wtedy można mówić o wystąpieniu błędu. Artykuł 286 Kodeksu karnego nie definiuje bezpośrednio, w jaki sposób sprawca może wprowadzić pokrzywdzonego w błąd. Ważny jest tutaj przede wszystkim sposób komunikacji. Do błędu można doprowadzić ustnie, pisemnie, poprzez czynności dorozumiane i za pomocą innych środków komunikowania.
Doktryna mówi, że jedną z form wprowadzania w błąd jest umieszczenie rzeczy bezwartościowej wśród wartościowych. Może wystąpić też sytuacja, gdy wprowadzenie w błąd nie będzie dotyczyło tylko jednej rzeczy, a zajdzie szereg czynności. W takim wypadku wiadomości prawdziwe i fałszywe mogą mieszać się ze sobą.
Wprowadzenie w błąd przez zaniechanie
Wprowadzić pokrzywdzonego w błąd można także przez zaniechanie. Wyszczególnia się tutaj zatajenie informacji, ale musi być ono połączone z przedstawieniem informacji, które związane są z zarządzaniem mieniem. Ważne, żeby przed takim działaniem, ofiara nie miała zafałszowanego obrazu rzeczywistości, tylko w takim wypadku możemy mówić o przestępstwie.
Jak rozumieć wyzyskanie błędu pokrzywdzonego?
Przestępstwem w rozumieniu artykułu 286 Kodeksu karnego jest także wyzyskanie błędu. Polega ono na tym, że ofiara już wcześniej była w błędzie. To działanie nazywane jest też oszustwem biernym. Aby doszło do wyzyskania błędu, działanie sprawcy nie może być do końca bierne, bo muszą tutaj zaistnieć czynności, które będzie można uznać za doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. W tym wypadku nie chodzi o samo zaniechanie wyprowadzenia pokrzywdzonego z błędu, ale o wykorzystanie niewiedzy ofiary, by ta niekorzystnie zarządzała mieniem.
Wyzyskanie niezdolności ofiary do należytego pojmowania przedsiębranego działania według Kodeksu karnego
Jest to kolejne działanie, które w rozumieniu Kodeksu wyczerpuje znamiona przestępstwa. Polega ono na wykorzystaniu tego, że ofiara może nie rozumieć, jakie będą skutki jej zachowania. Nie ma w tym wypadku znaczenia, jaka jest przyczyna tego niepojmowania. W tym wypadku wystarczy, aby niezdolność pojmowania skutków działań była częściowa. Najważniejsze jest natomiast, aby wyzyskanie nastąpiło w czasie, kiedy niezdolność rzeczywiście występowała. Jako przykład można podać młody lub podeszły wiek ofiary, upośledzenie psychiczne i niedorozwój umysłowy, który prowadzi do błędu lub niezdolności do należytego rozporządzania mieniem.
Jak rozumieć niekorzystne zarządzanie mieniem?
Przestępstwo zachodzi wtedy, kiedy zachowanie sprawcy doprowadziło do zmiany statusu majątkowego ofiary. Należy zaznaczyć, że zmiana ma mieć charakter niekorzystny. Wymienia się tutaj także sytuacje, w których dochodzi do zmniejszenia szans na zaspokojenie świadczeń ofiary w przyszłości, odroczenia terminu ściągnięcia, odroczenie terminu spłaty, czy nieotrzymanie ekwiwalentu świadczenia.
Ocena tego, czy doszło do przestępstwa, jest dokonywana przez określenie, czy naruszone zostały subiektywne interesy podmiotu. Sprawdza się, czy pokrzywdzony, znając stan faktyczny, dokonałby takiego samego rozporządzenia majątkiem.
Oszustwo w rozumieniu Kodeksu
Oszustwo może być popełnione tylko umyślnie. Jego celem ma być osiągnięcie korzyści majątkowej. Jego znamiona mają mieć zakres bezpośredni. Sprawca musi być objęty świadomością, aby czyn spełniał znamiona przestępstwa. W rozumieniu Kodeksu oszustwo polega nie tylko na przywłaszczeniu mienia, ale także na wykorzystaniu go tak, aby sprawca miał z tego korzyść. Zamiar oszustwa musi istnieć w momencie działania, które ma prowadzić do szkody przez złe rozporządzanie mieniem.
Oszustwo a wyłudzenie
Wyłudzenie i oszustwo w świetle prawa oznaczają to samo działanie. Ma ono na celu doprowadzenie do korzyści majątkowej poprzez wprowadzenie w błąd osoby, która zarządza majątkiem. Te dwa słowa w kontekście Kodeksu karnego są używane zamiennie.
Artykuł 286 Kodeksu karnego – kto może odpowiadać za oszustwo i co za nie grozi?
Za czyn opisany w Artykule 286 może odpowiadać każdy. Osoba popełniająca przestępstwo nie musi mieć żadnych szczególnych cech, by za nie odpowiadać. Za oszustwo grozi kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Zgodnie z Kodeksem, jeżeli mienie miało znaczną wartość, to kara ograniczenia wolności może wynosić nawet 10 lat. Tej karze podlega również sprawca, który dopuszcza się oszustwa związanego z dobrem o szczególnym znaczeniu dla kultury.
Oszustwa mniejszej wagi
W przypadku oszustwa mniejszej wagi prawo karne jest trochę mniej surowe. Sprawca może liczyć na grzywnę lub karę pozbawienia wolności do lat 2. Jest możliwość odstąpienia od kary, jeżeli osoba, która popełniła przestępstwo, zrekompensuje ofierze poczynione straty. O tym, czy przestępstwo może być traktowane, jako mniejszej wagi, decyduje sąd. W kwalifikacji bierze się okoliczności subiektywne i obiektywne, wszystkie one muszą mieć niską szkodliwość społeczną.
Artykuł 286 Kodeksu karnego chroni ofiary, które zostały wprowadzone w błąd, co doprowadziło do uszczuplenia ich majątku. Jeżeli znalazłeś się w takiej sytuacji, to możesz dochodzić swoich praw w sądzie.
Zobacz także:
- Artykuł 207 Kodeksu karnego – znęcanie się i przemoc w rodzinie. Na czym polega to przestępstwo? Co mówi art. 207 Kodeksu karnego?
- Artykuł 209 Kodeksu karnego. Przestępstwo niealimentacji – czym grozi w świetle prawa karnego?
- Artykuł 60 Kodeksu karnego – kiedy możliwe jest nadzwyczajne złagodzenie kary i kim jest mały świadek koronny?
- Czego dotyczy artykuł 190 Kodeksu karnego? Czy groźby według art. 190 k.k. są karalne? Czym jest przestępstwo przeciwko wolności człowieka?
- Artykuł 212 Kodeksu karnego – czy zniesławienie według art 212 kk jest przestępstwem?
- Artykuł 231 Kodeksu karnego – czego dokładnie dotyczy ustawa? Kim jest funkcjonariusz publiczny? Kodeks karny a nadużycie władzy
