Artykuł 60 Kodeksu karnego precyzuje, kiedy sąd może orzec złagodzenie wymiaru kary dla sprawcy przestępstwa. Odpowiedzialność karna charakteryzuje się indywidualnością, a więc jest zależna od okoliczności. Zobacz, co powinieneś wiedzieć o nadzwyczajnym złagodzeniu kary!
Artykuł 60 Kodeksu karnego informuje o nadzwyczajnym złagodzeniu kary w określonych wypadkach. Należy jednak pamiętać, że przypadki szczególne wynikające z Art. 60 Kodeksu karnego zależą od decyzji sądu. Przypadki złagodzenia kary są opisane w ustawie, ale ma ona charakter otwarty, więc możliwe jest złagodzenie również w przypadkach, które nie są wymienione w katalogu.
Zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary
Artykuł 60 § 2 wymienia podstawy do złagodzenia kary. Wyżej wspominaliśmy, że przesłanki do tego działania są otwarte, dlatego sąd może wziąć pod uwagę także inne czynniki. Poniżej znajdują się podstawy, które wymienia Kodeks.
Pojednanie
Jeżeli pomiędzy sprawcą a ofiarą przestępstwa dojdzie do pojednania, szkoda zostanie naprawiona lub strony wspólnie określą to, w jaki sposób szkoda zostanie naprawiona, to sąd może zdecydować się na złagodzenie kary. Trzeba jednak pamiętać, że sąd nie ma takiego obowiązku, jest to jedynie możliwość. Przemawiać za tym powinien całokształt okoliczności w danej sprawie.
Postawa sprawcy
W punkcie 2. drugiego paragrafu artykułu 60 znajduje się informacja, że na decyzję o złagodzeniu kary może mieć wpływ postawa sprawcy. Ten zapis można definiować na różne sposoby. Sąd zwraca uwagę głównie na to, jakie było zachowanie sprawcy w toku całego postępowania. Może to być na przykład rzeczywiste przyznanie się do winy, kiedy sprawca jest jeszcze podejrzanym, a nie oskarżonym. Sprawca musi również podać wszystkie istotne okoliczności.
Rodzina
W punkcie 3. mowa jest o sprawcy nieumyślnym, którego działanie doprowadziło do poważnego uszczerbku na zdrowiu osoby należącej do jego najbliższej rodziny.
Młodociani sprawcy przestępstw
Przepisy zawierają także możliwość zastosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary wobec sprawcy młodocianego. Odnosi się to do § 1 art. 54 kk, czyli sytuacji, w której złagodzenie kary może przynieść dobry wpływ na możliwości wychowawczego oddziaływania na sprawcę. Paragraf 10 Art. 115 kk określa młodocianymi osoby, które nie ukończyły 21. roku życia, a w czasie orzekania w pierwszej instancji 24 lat.
Artykuł 60 Kodeksu karnego – kim są mali świadkowie koronni?
W § 3 i § 4 znajdują się informacje związane z procesem karnym i funkcją tak zwanego małego świadka koronnego. Sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary lub warunkowo zawiesić jej wykonanie, jeśli sprawca współdziałający z innymi osobami w popełnieniu przestępstwa, ujawni informacje dotyczące osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz istotne okoliczności jego popełnienia. Przepis ten dotyczy tylko spraw, w których oskarżony złożył niebudzące wątpliwości zeznania. Prawo karne mówi, że jeżeli oskarżony zmienia swoje wyjaśnienia w trakcie trwania procesu, to nie zasługuje on na bycie małym świadkiem koronnym. Informacje przekazane przez sprawcę muszą pozwolić ustalić i udowodnić popełnienie przestępstwa innym sprawcom.
Mały świadek koronny a złagodzenie kary
Jest to jedyny przypadek w polskim prawie karnym, który jest obligatoryjny dla sądu. Oznacza to, że przestępca składający w zeznania, które spełniają warunki opisane w artykule 60 Kodeksu karnego, musi zostać potraktowany przez sąd mniej surowo. Przepisy regulują także drugi rodzaj małego świadka koronnego. Prokurator może zawnioskować o nadzwyczajne złagodzenie kary, kiedy sprawca ujawnił nieznane dotąd istotne fakty przestępstwa zagrożonego karą powyżej 5 lat pozbawienia wolności. Sąd ma wtedy możliwość zastosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary, ale nie jest to obligatoryjne.
Warunkowe zawieszenie kary
W przypadku paragrafu trzeciego i czwartego zastosowanie znajdują szczególne zasady warunkowego zawieszenia kary. Sąd wymierza karę w postaci środka karnego, w tym wypadku pozbawienia wolności do lat 5, ale ma możliwość jej zawieszenia na okres próbny, który wynosi 10 lat. Organ musi jednak uznać, że sprawca nie popełni tego przestępstwa ponownie. Informacje o warunkowym zawieszeniu znajdują się w artykule 69 i 70 Kodeksu karnego.
Jaki może być wymiar kary w przypadku nadzwyczajnego złagodzenia?
Regulacje dotyczące wymiaru kary przy nadzwyczajnym jej złagodzeniu można znaleźć w paragrafie piątym artykułu 60 Kodeksu karnego. Wymierzona kara powinna być poniżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia. Jeżeli za przestępstwo przewidziana jest kara najmniej 25 lat pozbawienia wolności, to sąd nie może wymierzyć kary niższej niż 8 lat pozbawienia wolności. W przypadku innych zbrodni sąd wymierza karę, która nie może być niższa od jednej trzeciej dolnej granicy ustawowego zagrożenia. W przypadku występku, za który najniższa kara to 1 rok pozbawienia wolności, sąd może wymierzyć grzywnę, karę ograniczenia lub pozbawienia wolności. W alternatywnych przypadkach występku sąd może całkowicie odstąpić od wymierzenia kary i stwierdzić środek kompensacyjny lub przepadek.
Co musi ujawnić mały świadek koronny?
Zgodnie z artykułem 60 Kodeksu karnego mały świadek koronny musi ujawnić informacje o innych osobach, które uczestniczyły w popełnieniu przestępstwa. Ujawnienie osób, które uczestniczyły w popełnianiu przestępstwa, nie powinno ograniczać się do podania ich tożsamości, ale też miejsca pobytu ukrywających się współsprawców. Informacje znane lub potwierdzenie wersji zakładanej przez organy nie uprawnia do stania się małym świadkiem koronnym. Artykuł 60 Kodeksu karnego nie stwierdza terminu, w jakim informacje mają zostać przekazane. Można jednak przyjąć, że ujawnienie informacji może nastąpić w formie procesowej podczas przesłuchania, a także w formie pisemnej lub ustnej, która zostanie zaakceptowana przez organ ścigający.
O przepisach znajdujących się w artykule 60 Kodeksu karnego usłyszysz najczęściej w przypadku rozpraw związanych z grupami przestępczymi. Współpraca z organami ścigania daje członkom tych grup możliwość złagodzenia kary. Informacje pozyskane w ten sposób rozwiązały sprawy wielu grup przestępczych działających w ciągu ostatnich 30 lat.
Zobacz także:
- Artykuł 207 Kodeksu karnego – znęcanie się i przemoc w rodzinie. Na czym polega to przestępstwo? Co mówi art. 207 Kodeksu karnego?
- Artykuł 286 Kodeksu karnego – co grozi za przestępstwo oszustwa i wyłudzenia mienia?
- Czego dotyczy artykuł 190 Kodeksu karnego? Czy groźby według art. 190 k.k. są karalne? Czym jest przestępstwo przeciwko wolności człowieka?
- Artykuł 209 Kodeksu karnego. Przestępstwo niealimentacji – czym grozi w świetle prawa karnego?
- Artykuł 231 Kodeksu karnego – czego dokładnie dotyczy ustawa? Kim jest funkcjonariusz publiczny? Kodeks karny a nadużycie władzy
- Artykuł 54 Kodeksu wykroczeń – za co możesz dostać mandat, co warto wiedzieć o przepisach porządkowych?
