Zastanawiasz się, czym jest prawo dziecka i jak to formułują przepisy? Każde dziecko ma prawo do godnych warunków życia i opieki zdrowotnej. To jednak nie wszystko. Sprawdź, czym zajmuje się rzecznik praw dziecka.
Konstytucja jasno określa prawo dziecka, które zalicza się do praw człowieka. Według Konwencji o Prawach Dziecka jest ono definiowane jako istota ludzka poniżej 18. roku życia. Dopóki człowiek nie uzyska pełnoletności, według prawa jest dzieckiem. Ustawa z dnia 6 stycznia 200 roku o Rzeczniku Praw Dziecka mówi wprost, że uzyskanie pełnoletności określają odrębne przepisy prawa. Do tego czasu opiekunami nieletniego są rodzice. To właśnie oni zapewniają dziecku byt i dbają o prawo do ochrony najmłodszego członka rodziny. Co, jeśli prawo dziecka nie jest przestrzegane? W tym przypadku pomocny jest Komitet Praw Dziecka.
Prawo dziecka – czym jest i czego dotyczy?
Nie każdy wie, czym jest i czego dotyczy ochrona praw dziecka. Odpowiednie organy dokładają wszelkich starań, aby prawa dziecka były przestrzegane przez oboje rodziców i nie tylko. W Rzeczypospolitej Polskiej ochronę praw dziecka oraz ochronę zdrowia zapewnia właśnie rząd. Wobec dzieci żądaj od organów publicznych ochrony nieletnich przed przemocą, okrucieństwem oraz wyzyskiem. Pamiętaj, że każde dziecko ma prawo do nauki i przede wszystkim prawo do życia.
Każda osoba dorosła powinna brać udział w rozwoju dziecka. Dbaj o to, aby właściwie przygotować swoje potomstwo do życia w społeczeństwie. Dziecko nigdy nie będzie twoją własnością. Mimo że jest słabsze psychicznie i fizycznie, to jednak ma pełnię praw i wolność czynów oraz słowa. Prawo dziecka chroni każdego nieletniego.
Podział praw dziecka
Prawa dziecka dzielimy na różne kategorie. Obecnie wyróżniamy takie jak:
- osobiste;
- polityczne (publiczne);
- socjalne;
- ekonomiczne.
Czym różnią się powyższe kategorie? Osobiste prawa dotyczą głównie możliwości życia, posiadania tożsamości, własnych poglądów oraz szansy zdobywania informacji w dowolnym zakresie. Polityczne kwestie dotyczą prawa przynależności do grupy społecznej oraz uczestniczenia w stowarzyszeniach. Według Organizacji Narodów Zjednoczonych dziecko w ramach praw socjalnych ma prawo do dobrych warunków rozwoju umysłowego i fizycznego. Zapewnij więc swojemu dziecku godne warunki do życia na co dzień. Kwestie ekonomiczne dotyczą udostępnienia możliwości przystosowania dziecka do niezależności materialnej.
Uwzględniaj założenia Komitetu Praw Dziecka oraz Konwencji o Prawach Dziecka. Jako osoba dorosła zobowiązujesz się do respektowania przepisów dla dobra najmłodszych. W Polsce konstytucja z 1997 roku ustanowiła Przedstawiciela Praw Dziecka jako instytucję zobowiązaną do opieki nad dobrem dzieci.
Prawa dziecka w rodzinie – najważniejsze informacje
Do ukończenia 18. roku życia jesteś opiekunem prawnym swojego dziecka. Pamiętaj, że twoja władza nie jest nieograniczona. Dziecko również ma swoje prawa takie jak np. do wyrażania własnych poglądów. Komisja Praw Człowieka mówi wprost, że rodzice są zobowiązani do zapewnienia potomstwu bezpieczeństwa oraz godnych warunków życia. Pamiętaj, że stosowanie kar cielesnych wobec dzieci jest karalne. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w art. 96(1) Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Kiedy dopuszczasz się przemocy fizycznej lub psychicznej nad nieletnim, podlegasz pod art. 207 Kodeksu Karnego. Narażasz się na pozbawienie wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Dziecko jak najbardziej ma swoje prawa, ale i obowiązki – zadbaj o to, aby pomagało ci w tych domowych. W ten sposób nauczysz małoletnią osobę odpowiedzialności. Pamiętaj też, że dziecko może korzystać z czasu wolnego oraz prawa do swobodnej nauki.
Z czego składa się konwencja o prawach dziecka?
Konwencja dotycząca dzieci składa się z preambuły oraz aż 54 artykułów. Te przepisy dotyczą:
- równości obywateli małoletnich;
- dobra dziecka;
- poszanowania praw i obowiązków obydwojga rodziców;
- pomocy państwa.
Według konwencji dziecko jest podmiotem samodzielnym. Ze względu na niedojrzałość psychiczną i fizyczną potrzebuje ochrony oraz opieki. Ogólnie przyjęte normy mówią wprost, iż opiekę nad dzieckiem sprawują rodzice, a państwo ma wspierać ich w tych działaniach.
Czym zajmuje się Rzecznik Praw Dziecka?
Rzecznik Praw Dziecka zajmuje się ochroną określonych w Konstytucji RP praw najmłodszych obywateli. Wszelkie kompetencje tej instytucji zostały ustalone 6 stycznia 2000 roku. Ten urząd w ramach pomocy dzieciom ma dostęp do różnych form organizacyjnych. Może to być telefon zaufania, administracji, edukacji i wychowania, a także spraw rodzinnych i nieletnich.
Co ciekawe, niepełnoletnia osoba po ukończeniu 13. roku życia ma prawo do samodzielnego podpisywania umów dotyczących życia codziennego. Twoje dziecko bez problemu zrobi legalnie zakupy lub kupi bilet komunikacji miejskiej. Pamiętaj, że małoletnie osoby mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Większość czynności, które podejmuje nieletni, wymaga zgody rodziców lub opiekunów prawnych. Te muszą być zawsze zgodne z prawem dziecka. Wszelkie pokrzywdzenie praw małoletnich może nieść ze sobą przykre konsekwencje prawne.
Zobacz także:
- Władza rodzicielska: znaczenie i charakterystyka praw rodzicielskich
- Prawo naukowe – co to jest? Organizacje studenckie, wydział prawa i administracji, koła akademickie oraz zasady uniwersytetów
- Prawo rodzinne i opiekuńcze. Jakie są regulacje w tym zakresie i jakich spraw dotyczy ta gałąź prawa?
- Alimenty i podwyższanie alimentów
- Prawo człowieka i obywatela – czego dotyczy ochrona praw? Jaki charakter mają prawa człowieka i podstawowe wolności osób?
- Prawo budowlane – co to takiego? Jakie kwestie reguluje ta ustawa? Czy nadzór budowlany uwzględnia zapiski ustawy – prawo budowlane?
