Prawo wewnętrzne obejmuje wszystkie normy prawne oraz regulacje obowiązujące na terenie danego kraju. Począwszy od konstytucji, a skończywszy na ustaleniach obwiązujących w ramach różnych organizacji, instytucji czy stowarzyszeń. Opisuje każdą dziedzinę życia.
Akty normatywne prawa wewnętrznego mają określoną hierarchię ważności. Przepis w dokumencie niższego rzędu nie może być sprzeczny z wytycznymi wyższego rzędu – w przeciwnym wypadku sąd uznaje go za nieobowiązujący. Prawo wewnętrzne powstaje w wielu podmiotach publicznych, głównie organach władzy ustawodawczej. Jego wdrożeniem zajmują się stosowne organy administracji państwa, a zarządzenia premiera i uchwały Rady Ministrów zawierają kluczowe przepisy wykonawcze prawa krajowego.
Prawo wewnętrzne – co to jest, z czego się składa?
Prawem wewnętrznym nazywa się zbiór wszystkich aktów prawnych i zasad, jakie regulują relacje pomiędzy instytucjami oraz obywatelami danego państwa. Co ciekawe, niektóre nie mają nawet formalnej formy ważnego dokumentu. Do prawa wewnętrznego prawnicy i inni specjaliści zaliczają:
- konstytucję;
- ustawy;
- rozporządzenia, dekrety;
- akty prawa miejscowego (rozporządzenia, rozporządzenia porządkowe, uchwały);
- orzecznictwo sądowe;
- zasady prawa zwyczajowego.
Gałęzie prawa wewnętrznego w państwie
Prawo wewnętrzne stanowi ogół prawa krajowego. Czasami określa się je również jako prawo narodowe. Zadaniem prawa wewnętrznego jest maksymalnie precyzyjnie opisać mechanizmy funkcjonowania państwa i rozstrzygania sporów. Tak, jak prawo międzynarodowe ustala ramy prowadzenia polityki oraz wzajemne relacje pomiędzy poszczególnymi krajami. Przepisy w prawie wewnętrznym są zarówno bardzo ogólne, jak i niezwykle szczegółowe.
Co do dokładnie je tworzy? W polskim porządku prawnym funkcjonuje 7 głównych gałęzi prawa wewnętrznego. Są to:
- prawo konstytucyjne;
- prawo karne;
- prawo cywilne;
- prawo administracyjne;
- prawo finansowe;
- prawo rodzinne i opiekuńcze;
- prawo pracy.
Prawo wewnętrzne – obowiązująca hierarchia aktów prawa krajowego
Akty prawa wewnętrznego dzielą się na dwie podstawowe grupy. Mowa o prawie powszechnie obowiązującym oraz prawie obowiązującym wewnętrznie. W pierwszej grupie znajdują się akty normatywne ważne w całym kraju, które dotyczą wszystkich obywateli i instytucji bez wyjątku. Hierarchia aktów prawa wewnętrznego powszechnie obowiązującego wygląda w następująco:
- Konstytucja. Ustawa zasadnicza, zawierająca najważniejsze regulacje.
- Ustawy. Uchwalane przez Sejm i Senat, według narzuconego przez konstytucję trybu.
- Rozporządzenia z mocą ustawy. Wydawane przez prezydenta jedynie w sytuacjach wyjątkowych, kiedy parlament nie może się zebrać.
- Rozporządzenia. Tworzone na podstawie ustaw, by zmiany w prawie weszły w życie.
- Akty prawa miejscowego. Wydają je organy samorządowe i obowiązują wyłącznie na ograniczonym obszarze kraju.
Im wyżej w hierarchii znajduje się dany akt, tym bardziej ogólne przepisy zawiera i potrzeba poważniejszych środków (politycznych, formalnych), by go zmienić. A co z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi, które mogą przecież wymusić dostosowanie ustaw? Znajdują się niżej w hierarchii od konstytucji, aczkolwiek ustawa zasadnicza dopuszcza możliwość przekazania części kompetencji organów państwa w ręce instytucji międzynarodowych.
Interesują Cię zagadnienia prawne i chciałbyś je wykorzystywać na co dzień? Wejdź i dowiedz się jak zostać prawnikiem: https://infojob.pl/jak-zostac-prawnikiem.
Nieznajomość prawa szkodzi – podobnie jak brak świadomości obowiązującej hierarchii aktów prawnych. Nikomu nie zaszkodzi zapoznać się z konstytucją i pozostałymi aktami normatywnymi prawa wewnętrznego powszechnie obowiązującego. Są łatwo dostępne, również w internecie. Z kolei prawo wewnętrzne obowiązujące w ramach danej organizacji lub instytucji możesz znaleźć np. w odpowiednim biuletynie informacji publicznej. Warto je znać, by skutecznie bronić swoich praw, niezależnie od skali i wagi problemu.
Zobacz także:
- Źródła prawa wewnętrznego obowiązujące: zamknięty system regulacji prawnych
- Polskie prawo konstytucyjne – definicja, zasady, instytucje publiczne. Co reguluje Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej?
- Przepisy cywilne dotyczące statków powietrznych. Prawo lotnicze – ustawa w Rzeczypospolitej Polskiej
- Prawo międzynarodowe – czym jest? Jakie kwestie reguluje? Jaki jest europejski stosunek państw do publicznego prawa?
- Akty prawa miejscowego: kto je wydaje i co to jest?
- Prawo narodów do samostanowienia: jakie regulacje?
Pytanie: w jakiej kolejności aktów prawnych znajduje się ustawa o ochronie praw lokatorów i jakim sankcjom prawnym podlegają urzędnicy wydziału lokalowego, którzy w sposób rażący naruszają prawo lokatora (ostatniego z 3 współNajemców), który w świetle prawa w czerwcu został Najemcą, a tylko MZL na podstawie wytworu fantazji uporczywie twierdzi, że lokal jest zajmowany bezprawnie i wzywają do – wyprowadzenia się ?!